Adam Piezga Begonie to jedne z najbardziej uniwersalnych roślin ozdobnych, które dobrze czują się zarówno w gruncie, jak i w donicach. Dzięki barwnym liściom i obfitemu kwitnieniu zdobią ogrody, balkony i tarasy od późnej wiosny aż do pierwszych przymrozków. Kluczowe dla sukcesu uprawy begonii jest jednak właściwe zaplanowanie momentu sadzenia. Zbyt wczesne wystawienie rośliny na zimno może ją zniszczyć, a zbyt późne opóźni kwitnienie.
Kiedy sadzić begonie do gruntu?
Termin sadzenia begonii do gruntu zależy przede wszystkim od temperatury. Begonie to rośliny ciepłolubne i źle znoszą chłód.
Bezpieczny moment na sadzenie begonii w ogrodzie to druga połowa maja, najczęściej po tzw. zimnych ogrodnikach (12–14 maja). Po tych dniach ryzyko przymrozków maleje praktycznie do zera.
Ważna jest nie tylko temperatura powietrza, ale i gleby. Powinna ona osiągać minimum 12–14°C. Jeśli ziemia jest jeszcze zimna, sadzenie należy odłożyć.
„Begonie są bardzo wrażliwe na zimno. Nawet niewielki przymrozek może trwale uszkodzić liście czy kłącze. Zawsze doradzam, żeby poczekać, aż noce będą wyraźnie dodatnie” – mówi ogrodnik Krzysztof Małecki.
Sadzenie begonii z bulw – wcześniej znaczy lepiej
Begonie bulwiaste (Begonia tuberhybrida) są uprawiane właśnie z bulw, które w Polsce trzeba przezimować w chłodnym pomieszczeniu, a wiosną znów wysadzić. Ich wegetacja trwa długo, dlatego nie powinny być sadzone bezpośrednio do gruntu. Najlepiej rozpocząć uprawę wcześniej – pod osłonami lub w domu.
Optymalny termin rozpoczęcia
Już w lutym lub na początku marca warto przygotować bulwy begonii do sezonu. Wystarczy włożyć je do płaskich skrzynek lub doniczek wypełnionych przepuszczalnym podłożem. Umieszczamy je w jasnym miejscu w temperaturze 18–21°C. Gdy pojawią się pierwsze pędy, begonie można stopniowo hartować.
Do gruntu trafiają dopiero w maju, gdy są już silne i rozkrzewione. Takie przygotowanie zapewnia wcześniejsze i bujniejsze kwitnienie.
Sadzenie begonii z rozsady lub doniczek
W centrach ogrodniczych i na targowiskach od kwietnia dostępne są gotowe sadzonki begonii – zwykle w małych doniczkach. Zdarza się, że rośliny są już w fazie kwitnienia. Z ich sadzeniem należy się jednak wstrzymać, jeśli temperatury w nocy spadają poniżej 8–10°C.
Sadzonki begonii należy sadzić do gruntu po 15 maja, chyba że planujemy uprawę w donicach i możemy przenosić je na noc do domu lub szklarni. Wówczas sadzenie można przeprowadzić nieco wcześniej.
Rozstaw i głębokość sadzenia
Przy sadzeniu należy zachować odstęp minimum 20–30 cm między roślinami. Rośliny potrzebują miejsca do rozrostu – zarówno pod ziemią, jak i dla liści.
Bulwy umieszczamy płytko – wklęśnięciem do góry, nie głębiej niż 2–3 cm pod powierzchnią ziemi. Begonie z doniczek sadzimy na takiej samej głębokości jak rosły wcześniej.
W jakim miejscu sadzić begonie?
Begonie najlepiej czują się w półcieniu i cieniu, choć niektóre odmiany, szczególnie z grupy Dragon, znoszą także pełne słońce. Kluczowe jest, by stanowisko było osłonięte od silnego wiatru i nie narażone na przesuszenie.
Podłoże powinno być żyzne, próchniczne, przepuszczalne i lekko kwaśne (pH: 5,5–6,5). Gleba nie może być zbyt mokra ani ciężka – powoduje to gnicie bulw.
„Begonie nie lubią skrajności. Ani zbyt suchego, ani nadmiernie mokrego podłoża. Należy zapewnić im glebę, która dobrze utrzymuje wilgoć, ale nie zatrzymuje jej w nadmiarze” – radzi Krzysztof Małecki.
Terminarz sadzenia begonii – praktyczna ściąga
Poniżej tabela pokazująca, kiedy sadzić różne rodzaje begonii w zależności od ich formy i warunków uprawy:
| Rodzaj begonii | Forma sadzenia | Rozpoczęcie uprawy | Sadzenie do gruntu |
|---|---|---|---|
| Begonia bulwiasta | Bulwa | Luty–marzec (w domu) | Po 15 maja |
| Begonia stale kwitnąca | Rozsada/doniczka | Kwiecień (czasem wcześniej dostępna w handlu) | Po 15 maja |
| Begonia Dragon i inne do donic | Gotowe sadzonki | Od połowy kwietnia w ciepłych rejonach | Gdy temperatury nocne powyżej 10°C |
Częste błędy przy sadzeniu begonii
Do najczęstszych błędów należy zbyt wczesne wystawienie roślin na działanie zimna, sadzenie zbyt głęboko oraz nieprawidłowe podlewanie tuż po posadzeniu.
Przy sadzeniu bulwy nie należy jej całkowicie zakrywać glebą – wklęsła część musi być tuż pod powierzchnią, inaczej istnieje ryzyko gnicia. Jeśli sadzimy begonię z doniczki – nie zagłębiamy jej bardziej niż rosła wcześniej.
Zaraz po sadzeniu podlewamy umiarkowanie – ziemia powinna być wilgotna, ale nie rozmokła. W chłodne dni ograniczamy podlewanie do minimum, szczególnie przy uprawie w pojemnikach.
Sadzenie begonii w donicach na balkonach i tarasach
Begonie świetnie nadają się do uprawy w pojemnikach – zwłaszcza odmiany zwisające. Donice ustawiamy w miejscu osłoniętym, najlepiej od strony wschodniej lub północno-wschodniej.
Uprawiając begonie w balkonowych skrzynkach, warto zadbać o dobry drenaż – warstwa keramzytu, otwory odpływowe i lekkie, przepuszczalne podłoże to podstawa. Przy wcześniejszym sadzeniu rośliny na zewnątrz – np. w kwietniu – konieczne będzie ich okrywanie na noc lub chwilowe przenoszenie do cieplejszego miejsca.
W praktyce najczęściej sadzi się begonie do donic w drugiej połowie kwietnia i przez kilka pierwszych tygodni trzyma w zabezpieczonym miejscu. Regularne wynoszenie ich na zewnątrz pozwala zahartować rośliny przed ostatecznym wystawieniem na balkon w maju.
„Wielu niedoświadczonych ogrodników sadzi begonie za wcześnie, licząc na szybki efekt wizualny. Tymczasem chłodne noce w pierwszych tygodniach wiosny potrafią zahamować rozwój roślin na długo. Lepiej cierpliwie poczekać – to się opłaci” – dodaje Krzysztof Małecki.
