Jesień to czas kluczowych decyzji w ogrodzie i gospodarstwie. W przypadku iglaków, które są popularne nie tylko w ogrodach przydomowych, ale także w większych uprawach szkółkarskich czy leśnych, odpowiednie przygotowanie do zimy może zaważyć na ich kondycji przez cały następny rok. Jednym z najważniejszych działań w tym okresie jest zastosowanie specjalistycznych nawozów jesiennych. To one wzmacniają odporność roślin i chronią je przed szkodliwym działaniem mrozu.
Po co nawozić iglaki jesienią?
Jesień to nie pora na intensywny wzrost — rośliny, w tym iglaste, zwalniają swój metabolizm i przygotowują się do spoczynku zimowego. Jednak właśnie teraz istotne jest dostarczenie im odpowiednio zbilansowanego pokarmu, który nie pobudzi wzrostu, a zabezpieczy tkanki przed uszkodzeniem mrozowym.
Główne cele jesiennego nawożenia iglaków:
– Zwiększenie odporności tkanek na przemarzanie
– Zakumulowanie składników mineralnych niezbędnych wczesną wiosną
– Utrwalenie zdrewnienia tegorocznych pędów
– Ograniczenie ryzyka brunatnienia igieł zimą
„Nawóz stosowany jesienią powinien przede wszystkim zawierać potas i fosfor. Te dwa składniki odpowiadają za mrozoodporność oraz przygotowanie korzeni do zimowego spoczynku. Azot w tym okresie to błąd – pobudza rośliny do wzrostu i czyni je podatnymi na mróz” – mówi dr inż. Adam Jurek, specjalista ds. żywienia drzew iglastych w Instytucie Sadownictwa i Dendrologii w Skierniewicach.
Skład jesiennych nawozów do iglaków
Dobry nawóz jesienny dla iglaków powinien zawierać:
– Fosfor (P) – wspiera rozwój korzeni, zwiększa odporność na niskie temperatury
– Potas (K) – odpowiada za gospodarkę wodną i odporność komórek na przemarzanie
– Mikroelementy – szczególnie ważne: magnez (Mg), bor (B) i żelazo (Fe), które wpływają na kondycję igieł i barwę
Poniższa tabela pokazuje typowy skład nawozu jesiennego:
Składnik | Znaczenie | Przykładowa zawartość (%) |
---|---|---|
Potas (K2O) | Wzmacnia odporność na mróz, reguluje gospodarkę wodną | 20-30% |
Fosfor (P2O5) | Rozwój korzeni, przygotowanie do spoczynku | 10-15% |
Magnez (MgO) | Fotoprotekcja igieł, zapobiega ich żółknięciu | 3-5% |
Żelazo (Fe), Bor (B) | Wspierają zdrowy kolor igieł, odporność na choroby fizjologiczne | Śladowe ilości |
Azot (N) | Brak w nawozach jesiennych | 0% |
Formy nawozów jesiennych – granulaty, płyny, nawozy długo działające
W sklepach dostępne są różne produkty przeznaczone do jesiennego nawożenia iglaków. Ich wybór zależy od skali uprawy oraz preferencji użytkownika.
Granulowane nawozy jesienne
Najczęściej stosowane w ogrodach przydomowych. Granulat łatwo się aplikuje, jego działanie uwalnia się stopniowo. Takie nawozy zwykle rozrzuca się wokół korzeni i lekko miesza z glebą. Do popularnych należą np. Jesienny Nawóz do Iglaków Pokon, Substral, Florovit, Target.
Płynne nawozy jesienne
Rzadziej stosowane przy iglakach w gruncie, ale przydatne w uprawach doniczkowych czy szkółkarskich. Szybciej się wchłaniają, ale wymagają częstszego stosowania.
Nawozy długo działające
To produkty, które stopniowo uwalniają składniki pokarmowe nawet przez kilka tygodni, w zależności od wilgotności i temperatury. Umożliwiają stabilne zaopatrzenie roślin bez ryzyka przenawożenia.
Kiedy nawozić iglaki jesienią?
Optymalny czas zależy od regionu Polski i pogody, ale przyjmuje się, że najlepszy moment na ostatnie nawożenie przypada od końca sierpnia do połowy października. Nawożenie po tym terminie bywa ryzykowne — procesy fizjologiczne w roślinie już zwalniają, a przyswajanie składników pokarmowych jest coraz mniej efektywne.
Dobrą praktyką jest obserwowanie pogody: jeśli jesień jest wyjątkowo ciepła, można zaaplikować nawóz nieco później. Jednak jeśli na horyzoncie pojawiają się przymrozki – lepiej nie ryzykować.
„Rośliny nie pobierają składników z gleby z dnia na dzień. Nawóz musi się rozpuścić, następnie związki przechodzą przez warstwę gleby i trafiają do korzeni. Cały ten proces może trwać nawet 2–3 tygodnie, dlatego tak ważne jest odpowiednie wyprzedzenie” – tłumaczy dr inż. Adam Jurek.
Praktyczne wskazówki dotyczące nawożenia
– Nawóz zawsze dawkuj zgodnie z instrukcją producenta. Nadmiar może zaszkodzić.
– Po rozprowadzeniu nawozu warto podlać rośliny – wilgoć przyspieszy uwalnianie składników.
– Unikaj nawożenia przed spodziewanym intensywnym deszczem – wypłucze cenne składniki.
– Nawozy rozsypuj w promieniu nieco większym niż korona rośliny – właśnie tam znajduje się większość aktywnych korzeni ssących.
– Nie mieszaj nawozów jesiennych z innymi preparatami odżywczymi zawierającymi azot – łatwo doprowadzić do przekarmienia rośliny niewłaściwą formułą.
Widoczne efekty dobrze dobranego nawożenia
Jesiennie nawożone iglaki wchodzą w zimę z mocniejszą barwą igieł, nie tracą turgoru i rzadziej ulegają uszkodzeniom mrozowym. Wiosną szybciej startują z kwitnieniem i wzrostem. Rośliny niesystematycznie nawożone lub potraktowane niewłaściwym składem, często reagują brunatnieniem igieł, prześwietleniami, gorszym przyrostem pędów i większą podatnością na choroby grzybowe.
W iglakach nie widać od razu wszystkich skutków błędów nawozowych – większość objawia się z opóźnieniem. Dlatego tak ważne jest systematyczne stosowanie nawozów jesiennych odpowiednio wcześnie i w przemyślany sposób.