Adam Piezga Agrest to krzew owocowy, który z powodzeniem rośnie w polskim klimacie. Z uwagi na odporność na mróz i stosunkowo niewielkie wymagania glebowe, znajduje zastosowanie zarówno w przydomowych ogrodach, jak i na większych uprawach towarowych. Jednym z kluczowych czynników, który wpływa na powodzenie uprawy agrestu, jest właściwy termin sadzenia. Warto też wiedzieć, jak przygotować glebę, jak dobrać sadzonki oraz jakie błędy wyeliminować już na starcie.
Kiedy sadzić agrest – wiosna czy jesień?
Agrest najlepiej sadzić w okresie spoczynku roślin, czyli wczesną wiosną albo jesienią. Oba terminy mają swoje zalety, ale to jesienne sadzenie uznawane jest za korzystniejsze.
Jesienią, od połowy października do końca listopada (przed trwałymi przymrozkami), gleba jest jeszcze nagrzana, co sprzyja szybkiemu rozwojowi systemu korzeniowego. Dzięki temu krzewy startują z wegetacją wcześniej wiosną, są silniejsze i lepiej ukorzenione.
Wiosenne sadzenie (marzec–początek kwietnia) również jest możliwe, ale wymaga szybkiej reakcji – im wcześniej sadzimy, tym lepiej, zanim ruszy wegetacja. Wysadzanie w zbyt mokrą lub zbyt zimną glebę może jednak opóźnić rozwój rośliny i spowodować stres.
– Z doświadczenia wiem, że agrest lepiej przyjmuje się sadzony jesienią. Daje to roślinie czas na adaptację i pozwala uniknąć stresu związanego z suchą wiosną – mówi Michał Drzewiecki, doradca ds. upraw sadowniczych.
Sadzenie agrestu – kluczowe warunki
Wybór stanowiska
Agrest preferuje stanowiska słoneczne lub lekko zacienione. Lepiej unikać terenów podmokłych i narażonych na zastój wody. W cieniu rośliny będą mniej plenne, a owoce mniej słodkie.
Najlepiej owocuje na glebach próchniczych, przepuszczalnych, o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 6–7). W przypadku zbyt kwaśnej gleby warto zastosować wapnowanie jesienią, zanim przystąpimy do sadzenia.
Przygotowanie gleby
Glebę należy dobrze przekopać (na głębokość ok. 30–40 cm), oczyścić z chwastów i wymieszać z kompostem lub dobrze przefermentowanym obornikiem. Na glebach lekkich warto dodać gliny lub torfu.
Przed sadzeniem dobrze jest zastosować nawożenie startowe nawozem mineralnym, który zawiera azot, fosfor i potas. Należy jednak unikać nadmiaru azotu, który sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.
Jak sadzić agrest krok po kroku
1. Wykopujemy dołek o głębokości ok. 30 cm i szerokości 40 cm.
2. Umieszczamy sadzonkę tak, by miejsce szczepienia (jeśli jest) znajdowało się kilka centymetrów nad ziemią.
3. Rozkładamy korzenie, przysypujemy ziemią i delikatnie ugniatamy.
4. Obficie podlewamy.
5. Wokół rośliny formujemy misę, która zatrzyma wodę.
Odległości między krzewami zależą od siły wzrostu odmiany i typu prowadzenia (wolnostojące czy przy podporach). Typowe rozstawy to:
Tabela: Zalecane rozstawy sadzenia agrestu
| Typ sadzenia | Odstęp w rzędzie | Odstęp między rzędami |
|———————-|——————|————————|
| Krzewy wolnostojące | 1,2–1,5 m | 2–2,5 m |
| Agrest przy podporach| 0,8–1,0 m | 1,5–2,0 m |
Kiedy sadzimy agrest – kluczowe czynniki pogodowe
Nie tylko miesiąc sadzenia ma znaczenie. Równie ważne są aktualne warunki pogodowe.
– Jesienią unikajmy dni z przymrozkami. Idealny czas to słoneczne, suche dni pod koniec października.
– Wiosną sadźmy krzewy wcześnie, ale nie w zimną, zalodzoną lub nadmiernie mokrą glebę.
– Po posadzeniu dobrze jest zabezpieczyć glebę ściółką – słomą, korą lub agrowłókniną – co ograniczy parowanie wody i wzrost chwastów.
Jaka sadzonka agrestu będzie najlepsza?
Na rynku dostępne są sadzonki z gołym korzeniem lub w pojemnikach. Te pierwsze należy sadzić tylko w okresie spoczynku roślin (jesień lub wczesna wiosna). Sadzonki kontenerowe można sadzić niemal przez cały sezon, ale najlepiej unikać upalnych dni.
Wybierając sadzonki, zwróć uwagę:
– czy mają dobrze rozwinięty system korzeniowy,
– czy pędy są zdrowe, bez objawów zakażeń czy uszkodzeń mechanicznych,
– jeśli to sadzonka szczepiona – miejsce szczepienia powinno być widoczne i zdrowe.
Dobrym pomysłem jest wybór odmian odpornych na mączniaka amerykańskiego, który od lat jest największym wrogiem agrestu.
– Odmiany takie jak ‘Hinnonmaki Rot’ czy ‘Invicta’ to rozsądny wybór do upraw ekologicznych i amatorskich. Łączą plon z odpornością – podkreśla Michał Drzewiecki.
Najczęstsze błędy przy sadzeniu agrestu
– Sadzenie zbyt głęboko – drastycznie ogranicza to przyjęcie się rośliny.
– Brak podlewania po posadzeniu – nawet jesienią gleba bywa sucha i roślina musi mieć dostęp do wody.
– Zbyt gęste sadzenie – agrest źle znosi zacienienie, a ciasnota sprzyja chorobom.
– Zaniedbanie przygotowania gleby – nieprzekopana, zbitna ziemia blokuje rozwój korzeni.
Sadzenie agrestu w liczbach
– Optymalny termin jesienią: 15 października – 30 listopada
– Optymalny termin wiosną: 1 marca – 10 kwietnia
– Minimalna temperatura gleby przy sadzeniu: 5°C
– Głębokość sadzenia: 5–8 cm poniżej miejsca rozgałęzienia
Agrest odwdzięcza się plonem już w 2. roku po posadzeniu, a pełnię owocowania osiąga zwykle po 4–5 latach. Warto zainwestować czas w dobrą organizację stanowiska i sam początek uprawy, bo agrest może owocować nawet do 15 lat na jednym stanowisku.
Sadzenie agrestu to nie trudna sztuka, ale wymaga znajomości kilku zasad. Wybór najkorzystniejszego terminu, przygotowanie gleby i dobre sadzonki to fundamenty, które zadecydują o powodzeniu uprawy. I choć agrest nie jest rośliną bardzo wymagającą, błędy popełnione na początku trudno później naprawić.
