Rododendrony i hortensje cieszą się niesłabnącą popularnością w ogrodach. Urzekają wielobarwnymi kwiatami i dekoracyjnym pokrojem, ale wymagają precyzyjnej pielęgnacji. Kluczem do sukcesu w ich uprawie jest odpowiednio dobrany nawóz. Nie każdy „uniwersalny” środek zapewni im to, czego potrzebują – te krzewy mają bardzo specyficzne wymagania, szczególnie jeśli chodzi o pH gleby i dostępność mikroelementów.
Dlaczego rododendrony i hortensje potrzebują specjalnego nawozu?
Rododendrony i hortensje, choć należą do różnych rodzin botanicznych, mają podobne wymagania odżywcze i preferują kwaśne środowisko. Standardowy nawóz ogrodniczy może nie tylko nie pomóc, ale wręcz zaszkodzić, podnosząc pH gleby lub dostarczając zbyt dużo składników w niewłaściwych proporcjach.
Rododendrony są roślinami wrzosowatymi. Ich korzenie są płytkie i wrażliwe na zasolenie, dlatego kluczowa jest delikatna, ale regularna dawka składników mineralnych. Hortensje z kolei reagują nie tylko wzrostem, ale także kolorem kwiatów na zawartość aluminium i kwaśność gleby – odpowiedni nawóz wpływa na ich barwę.
– Nawóz do rododendronów i hortensji powinien mieć przede wszystkim obniżające pH właściwości, zawierać azot w formie amonowej oraz zbilansowaną ilość mikroelementów, takich jak żelazo, mangan czy bor – tłumaczy dr inż. Maksymilian Żurawski, specjalista ds. nawożenia roślin ozdobnych – przez to oba gatunki można zasilać jednym, dobrze dobranym środkiem.
Skład idealnego nawozu do rododendronów i hortensji
Dla tej grupy roślin idealny nawóz charakteryzuje się kilkoma kluczowymi cechami:
1. Niska zawartość chlorków
Rododendrony i hortensje źle znoszą nadmiar soli chlorowanych – powodują one uszkodzenia delikatnych korzeni. Bezpieczne nawozy mają minimalny lub zerowy poziom chlorków.
2. Azot głównie w formie amonowej
Azot to podstawowy pierwiastek budulcowy. W kwaśnej glebie najlepiej działa w formie amonowej (NH₄⁺), która stymuluje wzrost i nie podnosi odczynu pH. Azotanowa forma (NO₃⁻) może spowodować niepożądane alkalizowanie podłoża, dlatego nie jest wskazana dla tych roślin.
3. Mikroelementy łatwo przyswajalne
Żelazo jest niezbędne dla zachowania zielonego koloru liści. Jego brak powoduje chlorozy – żółknięcie liści przy zachowaniu zielonych nerwów. Mangan i bor wspierają rozwój pąków kwiatowych i metabolizm roślin. Powinny być dostarczane w formie chelatów, które są dostępne nawet przy niskim pH gleby.
Jak często nawozić, by nie zaszkodzić?
Terminy i częstotliwość nawożenia są kluczowe. Rododendrony i hortensje nie potrzebują zbyt intensywnego nawożenia – paradoksalnie mogą na tym stracić. Zamiast zwiększać dawkę, lepiej nawozić częściej, ale mniejszymi porcjami.
| Okres nawożenia | Działanie nawozu | Uwagi |
|————————|——————|————————————-|
| Kwiecień – maj | Start wegetacji | Wysoka zawartość azotu |
| Czerwiec – lipiec | Kwitnienie | Azot + potas, mikroelementy |
| Sierpień – wrzesień | Zawiązywanie pąków | Więcej fosforu i potasu |
| Październik – luty | Brak nawożenia | Rośliny w stanie spoczynku |
Aplikując nawóz, warto go delikatnie wymieszać z wierzchnią warstwą gleby i obficie podlać. Taka metoda poprawia przyswajalność i zabezpiecza korzenie przed miejscowym przenawożeniem.
W jakiej formie najlepiej stosować nawóz?
Na rynku dostępne są różne formy nawozów do rododendronów i hortensji: granulowane, płynne i rozpuszczalne w wodzie proszki. Każda z nich ma swoje zalety, a wybór zależy od skali nasadzeń i wygody użytkownika.
Granulat
Wygodny do stosowania punktowego przy pojedynczych krzewach. Działa wolniej, ale długofalowo – pod wpływem wilgoci uwalnia składniki w miarę potrzeb rośliny.
Płynny nawóz
Idealny przy okazji regularnego podlewania. Wnika głęboko w glebę i szybko działa. Wymaga częstszej aplikacji, ale to najlepsze rozwiązanie w sezonie intensywnego wzrostu.
Nawożenie dolistne
Stosowane interwencyjnie przy objawach niedoboru mikroelementów (np. chloroza żelazowa). Szybko poprawia kondycję liści, ale nie zastępuje nawożenia podłoża.
Czy uniwersalny nawóz ogrodowy może wystarczyć?
W teorii – tak. W praktyce – rzadko. Uniwersalne nawozy mają zbyt wysokie pH i nie zawierają odpowiedniej ilości składników niezbędnych właśnie dla gatunków kwaśnolubnych.
– Widziałem już wiele przypadków, gdy piękne krzewy hortensji i rododendronów marniały przez niewłaściwy nawóz. Nie chodzi tylko o brak kwitnienia, ale także o stopniowe obumieranie rośliny. Dobry nawóz do hortensji i rododendronów to nie “dodatkowy wydatek”, tylko inwestycja w zdrowy ogród – podkreśla dr Żurawski.
Co jeszcze wpływa na skuteczność nawożenia?
Sam wybór nawozu to nie wszystko. Istotne są także:
pH gleby
Idealne pH dla rododendronów i hortensji mieści się w zakresie 4,5–6,0. Jeśli gleba ma wyższy odczyn, rośliny nie będą pobierać składników, nawet jeśli nawóz będzie idealnie dobrany.
Ściółkowanie
Naturalna kora sosnowa czy torf odkwaszony nie tylko chronią system korzeniowy przed przesuszeniem, ale też utrzymują odpowiednie pH.
Stan gleby
Zbita, gliniasta gleba ogranicza dostęp powietrza do korzeni i sprawia, że nawóz „stoi” na powierzchni. Warto regularnie spulchniać glebę wokół krzewów.
Nawóz a kolor hortensji
Temat, który zawsze budzi zainteresowanie – jak kolor kwiatów hortensji zależy od składu gleby i nawożenia?
Zjawisko to dotyczy głównie hortensji ogrodowych (Hydrangea macrophylla). Ich kolor zależy od dostępności glinu (aluminium) w glebie:
– Przy kwaśnym pH (poniżej 5,5) i obecności glinu – kwiaty są niebieskie.
– Przy pH powyżej 6,0 – różowe, bo glin staje się niedostępny.
Niektóre nawozy do hortensji zawierają siarczan glinu, który razem z kwaśnym podłożem pozwala uzyskać intensywnie niebieskie kwiaty. Trzeba to jednak robić ostrożnie – zbyt dużo glinu hamuje wzrost rośliny.
Z czym łączyć nawożenie, żeby wzmocnić efekt?
Dobre nawożenie najlepiej działa w duecie z odpowiednią pielęgnacją:
– Regularne podlewanie, szczególnie w czasie suszy
– Przycinanie przekwitniętych kwiatów – stymuluje zawiązywanie nowych pąków
– Ochrona przed przymrozkami – późne nawożenie azotowe może opóźniać zdrewnienie pędów
Rododendrony i hortensje odwdzięczają się za dobre traktowanie. Z odpowiednim nawozem stają się ozdobą ogrodu, a ich kolorowe kwiaty przyciągają wzrok i podziw przez cały sezon.