Adam Piezga Jesień to kluczowy moment, który przesądza o kondycji tui podczas zimy. Wysokie temperatury latem i intensywny wzrost wiosną wyczerpują rośliny, dlatego przed okresem spoczynku potrzebują odpowiedniego wzmocnienia. Właściwy nawóz do tui na jesień nie tylko zwiększa odporność na mróz, ale też ogranicza ryzyko chorób grzybowych i suszy fizjologicznej.
Dlaczego nawożenie jesienne jest tak ważne?
Tuje (żywotniki) potrzebują zbilansowanego nawożenia w ciągu całego sezonu, ale to jesienne ma zupełnie inny cel niż wiosenne. Nie chodzi już o pobudzanie wzrostu nowych przyrostów, lecz o przygotowanie roślin na zimny i często suchy okres.
W tym czasie kluczowe są makro- i mikroelementy odpowiedzialne za odporność komórek roślinnych i prawidłowe dojrzewanie tkanek. Chodzi przede wszystkim o:
– fosfor – niezbędny do wzmacniania systemu korzeniowego,
– potas – wpływa na zagęszczenie soków komórkowych i znacznie zwiększa odporność na niskie temperatury,
– mikroelementy – zwłaszcza magnez, żelazo i bor, które wspomagają metabolizm i ograniczają ryzyko przebarwień.
„Pod koniec sezonu wzrostu nie wolno już podawać roślinom azotu. Azot działa pobudzająco na wzrost, co jesienią może być niebezpieczne, bo nowe pędy nie zdążą zdrewnieć przed nadejściem mrozów” – wyjaśnia dr inż. Maciej Radzik, specjalista ds. nawożenia roślin iglastych.
Jaki nawóz do tui na jesień wybrać?
Na rynku dostępnych jest wiele produktów przeznaczonych do stosowania jesienią. Dobry nawóz jesienny do tui powinien mieć:
– niską zawartość azotu (N),
– wyższy udział fosforu (P) oraz potasu (K),
– dodatki mikroelementów,
– formę łatwo przyswajalną (np. granulowaną lub płynną do oprysku dolistnego).
Poniżej porównanie kilku popularnych nawozów jesiennych do tui:
Tabela porównawcza wybranych nawozów jesiennych
| Nazwa produktu | NPK (%) | Forma | Zawiera mikroelementy | Zalecany termin aplikacji |
|——————————|——————|———–|————————|—————————-|
| Substral Do iglaków Jesienny | 6-10-20 | granulowana | tak (Mg, Fe, B) | od sierpnia do października |
| Fruktus Jesienny | 3-10-20 | granulowana | tak (Mg, Zn) | sierpień – wrzesień |
| Target Nawóz Jesienny | 4-10-24 | granulowana | tak (Mg, S, Fe, Mn) | wrzesień – październik |
| Agrecol Jesienny | 0-12-22 | sypka | nie | sierpień – październik |
| Florovit Jesienny | 5-10-25 | granulowana | tak (Mg, Fe) | sierpień – październik |
Wybierając konkretny preparat, warto zwrócić uwagę nie tylko na zawartość makroskładników, ale też obecność magnezu – to on odpowiada m.in. za prawidłową fotosyntezę i ograniczenie żółknięcia igieł.
Kiedy i jak stosować nawóz?
Optymalny termin to druga połowa sierpnia do końca września. Nie warto czekać do października – wtedy rośliny zaczynają już proces przygotowania do spoczynku zimowego i gorzej przyswajają składniki odżywcze.
Najlepiej nawozić w dzień pochmurny lub wieczorem, po obfitym podlaniu roślin. Nawóz równomiernie rozsypuje się wokół tui, niebliżej niż 10–15 cm od pnia, a następnie lekko miesza z wierzchnią warstwą gleby i obficie podlewa.
W przypadku nawozów płynnych, najczęściej stosuje się oprysk dolistny, który zapewnia szybsze wchłanianie mikroelementów, zwłaszcza magnezu i żelaza. Taką formę warto stosować, jeśli tuje są osłabione lub mają przebarwione igły.
Unikanie błędów – o czym pamiętać?
– Nie podawaj jesienią nawozów zawierających dużo azotu.
– Nie nawoź zbyt późno – to spóźnione działanie może spowodować pędy zbyt miękkie, podatne na przemarznięcie.
– Nie przesadzaj z ilością – przekarmienie, zwłaszcza potasem, zaburza gospodarkę wodną.
„Problem z przenawożeniem polega na tym, że efekty nie są widoczne od razu. Tuje zaczynają obumierać dopiero po pierwszych mrozach, gdy ich tkanki zostają uszkodzone przez zbyt wysoki poziom soli w glebie” – ostrzega dr Maciej Radzik.
Naturalne alternatywy – czy warto?
Część ogrodników szuka ekologicznych rozwiązań. Kompost, obornik i biohumus nie są najlepszym wyborem na jesień – zawierają zbyt dużo azotu i działają wolno. Jednak popiół drzewny (bez dodatków chemicznych) to dobra alternatywa – ma dużo potasu i wapnia, a jego rozkład pomaga odkwasić glebę, co tuje dobrze tolerują.
Inną opcją jest mączka bazaltowa – zawiera liczne mikroelementy i poprawia strukturę gleby, ale działa wolno, więc jej stosowanie powinno rozpocząć się już w sierpniu.
Przygotowanie tui do zimy – nawóz to dopiero początek
Dobre nawożenie jesienne to tylko jeden z elementów ochrony tui przed zimą. Trzeba również pamiętać o:
– podlewaniu roślin – zwłaszcza przed pierwszymi przymrozkami,
– ściółkowaniu korzeni – np. korą lub igliwiem, co ogranicza wysychanie gleby,
– zabezpieczeniu młodych egzemplarzy przed wiatrem i śniegiem – np. agrowłókniną.
Zdrowe, prawidłowo odżywione tuje łatwiej przetrwają zimowe stresy i na wiosnę szybciej ruszą z wegetacją. Dlatego nawożenie jesienne nie powinno być postrzegane jako zabieg opcjonalny – to inwestycja w ich odporność i długowieczność.
