Adam Piezga Wrzosy to jedne z najbardziej efektownych roślin balkonowych na przełomie lata i jesieni. Ich intensywny kolor i niewielkie wymagania sprawiają, że są chętnie wybierane jako dekoracja balkonów, tarasów czy werand. Aby jednak długo cieszyć oko, warto wiedzieć, kiedy sadzić wrzosy na balkonie i jak o nie zadbać, by nie straciły formy w kilka tygodni. Poniżej zebraliśmy praktyczne wskazówki, które ułatwią planowanie i pielęgnację wrzosów w warunkach balkonowych.
Kiedy sadzić wrzosy na balkonie?
Optymalny czas na sadzenie wrzosów przypada na drugą połowę lata, zazwyczaj między połową sierpnia a końcówką września. Wynika to z cyklu wegetacyjnego tych roślin oraz temperatur, które sprzyjają ukorzenianiu się.
Dlaczego nie warto sadzić wrzosów wcześniej, np. na początku lata? Ponieważ wtedy są jeszcze w fazie intensywnego wzrostu i nie najlepiej znoszą przesadzanie. Z kolei późna jesień wiąże się z większym ryzykiem przemarznięcia roślin, które nie zdążyły się dobrze zakorzenić.
„Najlepiej sadzić wrzosy na przełomie sierpnia i września – wtedy panują najlepsze warunki do ich przyjęcia się na balkonie. Gleba jest jeszcze ciepła, a wysokie temperatury nie męczą roślin tak jak w lipcu” – mówi ogrodnik Marcin Bujalski.
Jeśli planujesz wrzosy jako stały element kompozycji balkonowej, wybierając wrzosy ogrodowe (Calluna vulgaris), możesz traktować je jako rośliny wieloletnie i co roku cieszyć się ich odrostem. W przypadku sezonowej dekoracji warto wybierać wrzosy już w fazie kwitnienia.
Jakie wrzosy wybrać na balkon?
Nie każdy wrzos sprawdzi się na balkonie. Oprócz klasycznych wrzosów zwyczajnych, w sklepach ogrodniczych dostępne są również wrzośce (Erica), które często są mylone z wrzosami. W Polsce najczęściej spotykamy:
| Odmiana | Okres kwitnienia | Uwagi |
|---|---|---|
| Wrzos pospolity (Calluna vulgaris) | VIII–X | Wielobarwne, odporne, dobrze znoszą cięcie |
| Wrzośce krwiste (Erica carnea) | II–IV | Bardziej wczesnowiosenne, mniejsze wymagania |
| Wrzosiec delikatny (Erica gracilis) | IX–XI | Piękny sezonowy efekt, ale wrażliwy na mróz |
Na balkon najlepsze będą wrzosy, które nie przekraczają 30-40 cm wysokości. Warto zwrócić uwagę na gęstość rozgałęzień oraz kolor liści – niektóre odmiany mają zielononiebieskie lub srebrzyste igiełki, które pięknie kontrastują z kwiatami.
Jak przygotować doniczki i podłoże?
Wrzosy potrzebują kwaśnej gleby – idealne pH oscyluje wokół 4,5–5,5. Uniwersalne podłoże balkonowe nie zda więc egzaminu. Najlepiej kupić gotową ziemię do wrzosów lub przygotować mieszankę samodzielnie:
– torf kwaśny (ok. 60%)
– ziemia ogrodowa (20%)
– piasek lub drobny żwir (20%)
Doniczka również ma znaczenie. Wrzosy mają płytki system korzeniowy, więc nie potrzebują bardzo głębokich pojemników, ale muszą one mieć dobry drenaż. Na dno donicy warto wsypać keramzyt lub żwir, by uniknąć zastojów wody. Otwory odpływowe są obowiązkowe.
„Wrzosy nie znoszą zalegającej wody – jeśli stoją po deszczu w mokrej ziemi, szybko gniją u podstawy. Lepszy już chwilowy niedobór wody niż ich przelanie” – radzi Marcin Bujalski.
Stanowisko – słońce czy cień?
Wrzosy uwielbiają słońce. Balkon południowy lub zachodni sprawdzi się najlepiej. Minimalna dzienna ilość światła to 6 godzin – tylko wtedy krzewinki będą zdrowe, zwarte i intensywnie wybarwione. W cieniu wrzos wygląda blado i łatwo łapie choroby grzybowe.
Jeśli masz balkon północny, lepiej sięgnąć po wrzośce – one tolerują lekkie zacienienie lepiej niż wrzosy pospolite.
Podlewanie i nawożenie
Wbrew temu, co się często mówi, wrzosy nie są całkowicie bezobsługowe. Ich specyfika wymusza dostosowaną pielęgnację.
Podlewanie
Najważniejsze jest regularne i umiarkowane podlewanie. Gleba powinna być lekko wilgotna, nigdy przelana. Latem podlewamy codziennie lub co drugi dzień, jesienią wystarczy 2-3 razy w tygodniu, w zależności od pogody. Woda powinna być miękka (odstana, najlepiej deszczówka), ponieważ twarda może podnosić pH gleby.
Nawożenie
Wrzosy nawozimy ostrożnie – zbyt duże dawki azotu mogą spowodować choroby i nadmierny rozrost pędów kosztem kwitnienia.
Dwa razy w sezonie wystarczy:
– Pierwszy raz: po przyjęciu się rośliny (początek września)
– Drugi raz: pod koniec września – niską dawką nawozu do roślin kwasolubnych (np. nawozu do azalii)
Cięcie i pielęgnacja po sezonie
Jeśli wrzos ma kwitnąć również w przyszłym roku, konieczne jest jego przycięcie po przekwitnięciu. Wykonuje się je późną wiosną, około marca–kwietnia. Ścinamy delikatnie zeszłoroczne kwiatostany, nie naruszając zdrewniałych pędów. Dzięki temu wrzos się zagęści i zachowa ładny pokrój.
Rośliny sezonowe (np. wrzosiec delikatny) po prostu wyrzucamy po przemarznięciu, a donicę przygotowujemy na kolejny rok.
Jak przezimować wrzosy na balkonie
Wieloletnie wrzosy można z powodzeniem przezimować na balkonie, pod warunkiem zabezpieczenia.
Oto sprawdzona lista kroków:
1. Doniczkę owijamy agro włókniną lub styropianem, szczególnie od dołu
2. Glebę zabezpieczamy ściółką z kory, trocin lub liści
3. Przenosimy donicę w osłonięte miejsce – przy ścianie, z dala od silnego wiatru
4. W czasie odwilży podlewamy minimalnie, raz na 2–3 tygodnie
„Najczęstszym błędem przy zimowaniu wrzosów jest ich pozostawienie na otwartym balkonie bez żadnej osłony i ze zbyt wilgotną ziemią. Mróz plus woda to dla nich wyrok” – podkreśla Marcin Bujalski.
Sadząc wrzosy na balkonie we właściwym terminie, przy doborze odpowiedniego stanowiska i dbałości o podłoże, można z powodzeniem cieszyć się ich urokiem aż do później jesieni. A z odpowiednią pielęgnacją – nawet przez kilka lat.
