Adam Piezga Pigwa, choć przez wielu mylona z pigwowcem, to roślina o dużych walorach smakowych i zdrowotnych. Jej dojrzewające jesienią owoce są idealne na przetwory i nalewki, ale żeby dobrze owocowała, trzeba wiedzieć, kiedy sadzić pigwę i jak się do tego przygotować. W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki dotyczące terminu, stanowiska, sadzonki oraz pielęgnacji krzewu lub drzewa pigwy.
Kiedy sadzimy pigwę – wiosna czy jesień?
Pigwę sadzi się najczęściej w dwóch terminach – wiosną (marzec–kwiecień) lub jesienią (październik–listopad). Każdy z nich ma swoje plusy i minusy, choć wielu sadowników wskazuje jesień jako optymalny termin sadzenia pigwy.
„Jesienne sadzenie pigwy daje systemowi korzeniowemu czas na częściowe ukorzenienie się przed zimą, co ułatwia start na wiosnę. Roślina szybciej się przyjmuje i wcześniej startuje z wegetacją” – mówi dr inż. Bartłomiej Jabłoński, specjalista z zakresu sadownictwa i szkółkarstwa.
Jesienne sadzenie wymaga jednak, by gleba była jeszcze niezamarznięta, a pogoda – stabilna i bez opadów. Z kolei wiosenne sadzenie pigwy daje większą kontrolę nad warunkami pogodowymi, ale wymaga dokładniejszego nawadniania w pierwszych tygodniach po posadzeniu.
Porównanie terminów sadzenia pigwy
| Termin | Zalety | Wady |
|---|---|---|
| Jesień (X–XI) | Lepsze ukorzenienie, wcześniejszy start wiosną | Ryzyko przemarznięcia gleby przy zbyt późnym sadzeniu |
| Wiosna (III–IV) | Większa kontrola nad warunkami, bezpieczeństwo przed przymrozkami | Większe zapotrzebowanie na wodę i pielęgnację po posadzeniu |
Wybór sadzonki i stanowisko dla pigwy
Pigwę można kupić jako drzewko szczepione lub w formie krzewu. Większość sadowników poleca wybór rośliny szczepionej na podkładce pigwy, zwłaszcza jeśli zależy Ci na wysokości i obfitym owocowaniu.
Najlepsze sadzonki pigwy to te 2–3-letnie, o dobrze rozwiniętym systemie korzeniowym i widocznie zdrewniałym pniu. Przy zakupie warto sprawdzić, czy roślina nie ma oznak chorób grzybowych lub mechanicznych uszkodzeń.
Pigwa rośnie najlepiej na stanowiskach słonecznych, osłoniętych od wiatru. Gleba powinna być żyzna, zasobna w składniki pokarmowe i dobrze zdrenowana. Unikaj gleb podmokłych i bardzo lekkich – w takich warunkach pigwa choruje i słabnie.
Jak przygotować glebę przed sadzeniem pigwy?
Na 2–3 tygodnie przed sadzeniem przygotuj stanowisko. Ziemię warto przekopać na głębokość 30–40 cm i oczyścić z chwastów. Dobrze jest też wymieszać glebę z przekompostowanym obornikiem lub dojrzałym kompostem. Poziom pH powinien wynosić od 6,0 do 6,5 – jeśli jest niższy, wskazane jest wapnowanie.
Na glebach ciężkich warto wykonać delikatny kopczyk, który poprawi odpływ wody i ograniczy ryzyko gnicia korzeni – szczególnie ważne przy sadzeniu pigwy jesienią.
Odstępy i głębokość sadzenia pigwy
Pigwa w zależności od formy wzrostu potrzebuje różnej ilości miejsca. Drzewa szczepione prowadzone w formie naturalnej sadzi się co 3–4 metry, natomiast formy karłowe szczepione na pigwie S1 potrzebują około 2–2,5 m odstępu.
Głębokość sadzenia to kluczowy aspekt: miejsce szczepienia (zgrubienie nad szyjką korzeniową) powinno się znajdować kilka centymetrów nad ziemią. Zbyt głębokie posadzenie może prowadzić do zamierania rośliny lub ograniczenia wzrostu.
Po umieszczeniu sadzonki w dole, ziemię należy dokładnie ubić, a następnie obficie podlać. Warto także usypać niewielki kopczyk wokół pnia – zabezpieczy on korzenie przed przemarzaniem w pierwszym roku.
Sadzenie pigwy w doniczce – czy to możliwe?
Jeśli dysponujesz niewielką przestrzenią, pigwa szczepiona na niskiej podkładce może być uprawiana w dużej donicy. Takie sadzenie najlepiej przeprowadzać wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków.
Doniczka powinna mieć co najmniej 40–50 litrów pojemności i dobry drenaż. W tym przypadku gleba musi być jeszcze bardziej przepuszczalna, a roślina — regularnie podlewana i nawożona. Zimą donicę z pigwą trzeba zabezpieczyć przed przemarzaniem np. obsypując ją słomą lub przenosząc do chłodnego, ale jasnego pomieszczenia.
„Uprawa pigwy w donicy daje dużo satysfakcji, szczególnie w wersji ozdobnej. Jednak trzeba pamiętać, że ilość owoców będzie mniejsza niż w gruncie – roślina ma ograniczony zasób składników i przestrzeni” – dodaje dr Jabłoński.
Najczęstsze błędy przy sadzeniu pigwy
Początkujący sadownicy często popełniają kilka typowych błędów, które później skutkują słabym wzrostem lub chorobami:
– Sadzenie pigwy zbyt głęboko lub zbyt płytko
– Wybór zbyt zacienionego lub podmokłego miejsca
– Brak podlewania po posadzeniu (szczególnie przy wiosennym terminie)
– Pomijanie obornika lub innych nawozów organicznych przed posadzeniem
– Nieosłonięcie rośliny przed zimą w przypadku sadzenia jesiennego
Eliminacja tych błędów znacząco podnosi szanse na zdrowy rozwój i dobre owocowanie pigwy już w drugim roku uprawy.
Po posadzeniu – co dalej?
W pierwszym roku po posadzeniu pigwa wymaga podstawowej ochrony i obserwacji. Należy regularnie podlewać młody krzew, szczególnie latem i w czasie dłuższych okresów bez deszczu. Ściółkowanie gleby wokół pnia (np. korą sosnową, słomą czy zrębkami) ograniczy parowanie wody i zahamuje rozwój chwastów.
Wczesną wiosną drugiego roku można zacząć formować koronę, przycinając najsłabsze lub krzyżujące się pędy. Pigwa dobrze reaguje na cięcie formujące, ale nie lubi radykalnego skracania gałęzi – warto podejść do cięcia z umiarem.
I choć pigwa zaczyna owocować zazwyczaj dopiero 2–3 lata po posadzeniu, warto poczekać – dobrze pielęgnowana roślina potrafi owocować nawet przez kilkadziesiąt lat.
