Adam Piezga Kolumnowe, gęste, wiecznie zielone – tuje Brabant to jeden z najczęściej wybieranych gatunków żywopłotowych w polskich ogrodach. Dzięki szybkiemu wzrostowi, odporności na nasze warunki klimatyczne i łatwej pielęgnacji, cieszą się zasłużonym uznaniem. Kluczowym pytaniem, które zadają sobie początkujący i doświadczeni ogrodnicy, pozostaje: kiedy sadzić tuje Brabant, aby dobrze się przyjęły i szybko rosły? Odpowiedź nie jest trudna, ale wymaga uwzględnienia kilku ważnych czynników.
Sadzenie tui Brabant – najlepszy termin
Najlepszy czas na sadzenie tui Brabant to wczesna wiosna (marzec–kwiecień) i wczesna jesień (wrzesień–połowa października). W tych okresach gleba jest dostatecznie wilgotna, a temperatury – umiarkowane. Dzięki temu sadzonki mają czas na wytworzenie systemu korzeniowego przed nadejściem ekstremalnych temperatur.
– Sadzenie wiosenne jest bezpieczne, zwłaszcza dla mniej doświadczonych ogrodników. Rośliny mają cały sezon wegetacyjny, by się ukorzenić. Jesień jest również dobrym okresem, ale trzeba uważać na przymrozki – mówi Piotr Siuda, ogrodnik z 20-letnim doświadczeniem w uprawie iglaków.
Sadzenie tui latem wiąże się z większym ryzykiem – wysokie temperatury i susza mogą utrudnić przyjęcie się roślin. W przypadku sadzenia w upalne dni konieczne jest intensywne, systematyczne podlewanie i ściółkowanie gleby wokół korzeni.
Tuje w doniczce a z gołym korzeniem – ma znaczenie
Rodzaj materiału nasadzeniowego decyduje o dokładnym terminie sadzenia. Tuje Brabant dostępne są w dwóch głównych formach:
Tuje w pojemnikach
Można je sadzić przez cały sezon – od marca do listopada, o ile gleba nie jest zamarznięta. System korzeniowy w doniczce jest lepiej rozwinięty i nie ulega naruszeniu przy przesadzaniu.
Najlepiej jednak unikać sadzenia w okresie największych upałów (lipiec-sierpień), bo rośliny są wtedy bardziej narażone na szok termiczny i suszę.
Tuje z odkrytym korzeniem
Sadzenie jest możliwe tylko wczesną wiosną lub jesienią, i to w bezdeszczowe, ale chłodne dni. Korzenie muszą zostać natychmiast przysypane ziemią, by nie uległy przesuszeniu. Po takim posadzeniu kluczowe jest utrzymanie stałej wilgotności gleby przez kilka tygodni.
Poniższa tabela podsumowuje dogodne terminy sadzenia w zależności od rodzaju sadzonek:
| Rodzaj sadzonki | Optymalny termin sadzenia | Dodatkowe uwagi |
|—————————-|———————————-|————————————————|
| W pojemniku (doniczce) | III–VI, IX–X | Można sadzić cały sezon, poza upałami |
| Z odkrytym korzeniem | III–IV lub IX | Tylko w chłodne dni, szybkie przysypanie korzeni|
Warunki glebowe i miejsce – gdzie i jak sadzić tuje Brabant
Tuje Brabant najlepiej rosną na glebach umiarkowanie wilgotnych, lekko kwaśnych (pH 5,5–6,5), przepuszczalnych. Ciężkie, podmokłe grunty nie są odpowiednie – wtedy warto pomyśleć o drenażu w miejscu sadzenia. Z kolei gleby piaszczyste warto wzbogacić kompostem lub torfem.
Miejsce powinno być słoneczne lub lekko zacienione. W pełnym cieniu tuje rosną wolniej, tracą gęstość i mają jaśniejsze zabarwienie.
Rozstaw przy sadzeniu na żywopłot to 60–80 cm – zależnie od wieku sadzonki. Jeśli rośliny mają szybko utworzyć zwartą ścianę zieleni, sadzi się je gęściej. Każdą sadzonkę umieszczamy o 2–3 cm głębiej niż rosła dotąd (w doniczce lub szkółce), a następnie solidnie podlewamy.
Pielęgnacja po posadzeniu – aby tuje się przyjęły
Pierwszy miesiąc po posadzeniu jest kluczowy. W tym czasie konieczne jest:
- regularne podlewanie – szczególnie w suche dni, nawet co 2–3 dni,
- ściółkowanie podłoża (np. korą sosnową), co chroni przed przesychaniem i zachwaszczeniem,
- unikanie nawożenia przez pierwsze 3–4 tygodnie (dopiero po ukorzenieniu),
- zabezpieczenie roślin przed silnym wiatrem, szczególnie w miejscach odsłoniętych.
– Wiele niepowodzeń w uprawie tui wynika z braku podlewania w pierwszych tygodniach. Ludzie myślą, że iglaki są odporne na suszę, a to nie dotyczy młodych sadzonek. Brak wody na starcie to wolniejszy wzrost i niższa odporność – podkreśla Piotr Siuda.
Najczęstsze błędy przy sadzeniu tui Brabant
Początkujący ogrodnicy często popełniają te same błędy. Oto lista tych, których bez trudu można uniknąć:
- sadzenie w glebę nieprzepuszczalną lub zbyt mokrą – prowadzi do gnicia korzeni,
- zbyt płytkie sadzenie – korzenie są wtedy narażone na przesuszenie,
- zbyt gęste sadzenie – ogranicza przepływ powietrza, zwiększa ryzyko chorób grzybowych,
- pomijanie ściółkowania – gleba szybciej wysycha i łatwiej ulega zachwaszczeniu,
- posadzenie przy ogrodzeniu bez pozostawienia odstępu – tuje potrzebują minimum 30 cm od płotu, aby się swobodnie rozrastać.
Czy tuje Brabant można sadzić zimą?
Sadzenie zimą nie jest zalecane, nawet jeśli sadzonki są w doniczkach. Przemarznięta gleba uniemożliwia wytworzenie nowego systemu korzeniowego. Rośliny posadzone zimą są narażone na usychanie na wietrze i nie przyswajają wody z zamarzniętej ziemi. Jeśli jednak zima jest wyjątkowo łagodna, a ziemia nie zamarzła – przesadzenie z pojemnika może się udać, ale ryzyko jest wysokie.
Tuje Brabant – inwestycja na lata
Odpowiednie zaplanowanie terminu sadzenia tui Brabant to oszczędność czasu, pracy i pieniędzy. Rośliny przyjęte w sprzyjających warunkach rozwijają się szybciej, mają silniejszy system korzeniowy i są mniej podatne na choroby. Dobre warunki startu to podstawa gęstego, zdrowego żywopłotu, który będzie ozdobą ogrodu przez dekady.
