Adam Piezga Sadzenie śliw wymaga odpowiedniego podejścia, jeśli drzewka mają dobrze się przyjąć i wydać plon w kolejnych sezonach. Nie chodzi tylko o wybór dnia, lecz o dopasowanie terminu sadzenia do warunków glebowych, klimatycznych i biologicznych samej rośliny. Odpowiedź na pytanie, kiedy sadzić śliwy, zależy więc od kilku kluczowych czynników: odmiany, rodzaju podkładki, formy sadzonki i miejsca uprawy.
Wiosna czy jesień – który termin lepszy?
Dla większości regionów Polski najlepszym momentem na sadzenie śliw jest jesień – od połowy października do pierwszych przymrozków. W tym okresie gleba jest jeszcze ciepła i wilgotna, co sprzyja rozwojowi systemu korzeniowego. Z kolei liście już opadły, więc drzewko nie traci energii na wegetację.
„Jesienne sadzenie śliw pozwala drzewkom skupić się na ukorzenianiu – na wiosnę ruszają z pełną siłą. Jeśli tylko ziemia nie przemarza od razu, to właśnie jesienny termin zapewnia najlepszą przyjęcie się materiału szkółkarskiego” – tłumaczy dr inż. Michał Rzepecki, dendrolog i konsultant sadowniczy.
Wiosna, czyli marzec–kwiecień, to alternatywa w przypadku cięższych gleb, które długo pozostają mokre i zimne. Wiosenne sadzenie jest również zalecane w rejonach o surowym klimacie (np. wschodnia Polska lub wyżej położone obszary), gdzie większe ryzyko przemarznięcia świeżo posadzonego materiału.
Sadzonki balotowane i z gołym korzeniem – to ma znaczenie
Kluczowy wpływ na wybór terminu sadzenia ma także forma sadzonki. Na rynku dostępne są sadzonki z gołym korzeniem, kopane ze szkółki oraz kontenerowe (w donicach).
Sadzonki z gołym korzeniem
Najlepiej sadzić je jesienią, gdy zapadają w stan spoczynku. Korzenie są wrażliwe na przesuszenie, więc ważne jest, by sadzić je jak najszybciej po zakupie. Taki materiał wymaga starannego przycięcia korzeni oraz moczenia przed posadzeniem.
Sadzonki w pojemnikach
Są dostępne przez cały sezon wegetacyjny, jednak nadal najlepiej sadzić je wczesną wiosną lub jesienią. Choć mają bryłę korzeniową w glebie, co ogranicza szok po przesadzeniu, to latem mogą przyschnąć i wymagają intensywnego podlewania.
Najlepsze warunki glebowe do sadzenia śliw
Śliwy nie są bardzo wymagające w kwestii stanowiska, ale aby się dobrze przyjęły, gleba musi być:
– przepuszczalna (unikać zastoisk wodnych),
– lekko kwaśna do obojętnej (pH 6,2–7,0),
– dostatecznie wilgotna, ale nie podmokła,
– zasobna w próchnicę.
Nieodpowiednie są gleby ciężkie, gliniaste, które długo trzymają wodę. Prowadzi to do gnicia korzeni i słabego przyjęcia drzewek.
„Zdarza się, że rolnicy sadzą śliwy na ziemi, na której wcześniej był jęczmień lub pszenica, bez uprzedniego nawożenia organicznego. To błąd. Gleba musi być żyzna i doprawiona np. obornikiem czy kompostem przynajmniej rok wcześniej” – mówi dr Rzepecki.
Co mówi kalendarz ogrodnika?
Mimo że warunki klimatyczne różnią się w zależności od regionu, przydatna może być orientacyjna tabela z terminami sadzenia w podziale na formę sadzonki i porę roku.
| Forma sadzonki | Wiosna | Jesień |
|---|---|---|
| Z gołym korzeniem | Marzec – połowa kwietnia | Połowa października – listopad |
| W pojemniku | Marzec – maj | Wrzesień – listopad |
Nie sadź, jeśli…
Są konkretne sytuacje, w których lepiej wstrzymać się z sadzeniem:
– Mokra, rozmoknięta gleba – może doprowadzić do zabagnienia i chorób korzeni.
– Mroźny dzień – system korzeniowy jest wtedy szczególnie podatny na uszkodzenia.
– Silny wiatr – wysusza sadzonki i utrudnia prawidłowe umocowanie w glebie.
– Gleba jeszcze niezamarznięta, ale już przeschnięta wierzchnio – korzenie nie znajdą odpowiedniej wilgotności.
Wybierz odpowiednią odmianę i podkładkę
To nie tylko kwestia plonu, ale również trwałości uprawy i tego, czy drzewko w ogóle się przyjmie. Odmiany śliw dzielą się na różne typy – węgierki, renklody, mirabelki – które preferują nieco inne warunki. Przykład:
– Renkloda Ulena – polecana do cieplejszych regionów, ma duże wymagania wodne.
– Węgierka Zwykła – bardziej odporna na niższe temperatury, dobra do sadzenia na wschodzie.
Znaczenie ma również podkładka. Dla intensywnych upraw to często ałycza (Prunus cerasifera), która dobrze znosi różne warunki glebowe. Na słabsze gleby lepsze są podkładki słabo rosnące, np. 'Wangenheima’, które pozwalają utrzymać niższe i łatwiejsze w prowadzeniu drzewa.
Przygotowanie przed sadzeniem ma znaczenie
Ziemia powinna być przekopana na głębokość 40–50 cm, a jeśli to możliwe – wzbogacona kompostem lub dobrze przekompostowanym obornikiem. Gleby kwaśne warto wysiać wapnem jesienią poprzedniego roku. Sadzonka powinna być dobrze nawodniona – przed wsadzeniem warto zanurzyć korzenie w wodzie na kilka godzin.
Do dołka warto wsypać mieszankę kompostu i gleby rodzimej, unikać świeżego obornika – może przypalić korzenie. Po posadzeniu koniecznie należy podlać, nawet jeśli gleba wydaje się wilgotna. Pierwsze podlewanie powinno być obfite – 10–15 litrów wody na drzewko.
Sadzenie śliw a pogoda – ważne niuanse
Nawet kilka dni różnicy w pogodzie może przesądzić o sukcesie. Przed prognozowanymi przymrozkami nie warto sadzić. Jeśli już trzeba, zabezpiecz pień kopczykiem z ziemi i osłoń włókniną.
Długotrwałe susze, zwłaszcza przy wiosennym sadzeniu, mogą sprawić, że korzeń się nie przyjmie, nawet przy regularnym podlewaniu. Warto ściółkować glebę wokół pnia korą lub słomą – to ogranicza parowanie.
„Śliwy są wdzięczne, jeśli sadzisz je z głową. Kiedy trafią na dobre warunki – jeszcze Ci się odwdzięczą z nawiązką” – podsumowuje dr Michał Rzepecki.
