Adam Piezga Miskant chiński (Miscanthus sinensis) to jedna z najchętniej sadzonych traw ozdobnych w ogrodach i przy polach uprawnych. Oprócz swojej estetyki coraz częściej interesuje rolników ze względu na potencjał energetyczny i możliwość wykorzystania na potrzeby przemysłowe. Aby jednak roślina rosła zdrowo i szybko, trzeba wiedzieć, przede wszystkim, kiedy sadzić miskant chiński i jak go później prowadzić.
Kiedy sadzić miskanta chińskiego?
Miskant chiński najlepiej sadzić wiosną – od połowy kwietnia do końca maja. W tym okresie gleba jest już nagrzana, a ryzyko przymrozków maleje, co pozwala młodym roślinom szybciej się przyjąć i rozpocząć wzrost.
Niekiedy sadzi się miskanta także jesienią, jednak jest to ryzykowne w chłodniejszych rejonach Polski. Młode sadzonki mogą nie przetrwać mrozów, jeśli nie zdążą się odpowiednio ukorzenić.
„Optymalny czas na sadzenie miskanta to moment, gdy temperatura gleby osiągnie co najmniej 10°C. Wtedy korzenie łatwiej pobierają składniki pokarmowe, a sam wzrost startuje dynamicznie” – wyjaśnia Piotr Krzemień, ogrodnik i doradca ds. upraw energetycznych.
Stanowisko i wymagania glebowe
Miskant chiński najlepiej rośnie w pełnym słońcu. To roślina ciepłolubna i światłolubna – im więcej słońca, tym lepiej. Choć jest stosunkowo tolerancyjna na różne warunki, najładniej wygląda i najszybciej rośnie na glebach żyznych, przepuszczalnych, o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 5,5–7,0).
Unikać warto gleb ciężkich, gliniastych i podmokłych – wysokie uwilgotnienie może prowadzić do gnicia korzeni.
Jak sadzić miskant chiński?
Miskanty sadzi się z sadzonek kłączowych lub podziału dużych kęp. Można je także rozmnażać z sadzonek doniczkowych kupionych w szkółce.
Rozstaw sadzenia
Dla celów dekoracyjnych sadzi się miskanty w większych odległościach – co 70–120 cm, w zależności od odmiany. W uprawach energetycznych – gęściej, zwykle w rozstawie co 50 cm na pas i co 70–80 cm między rzędami.
Poniższa tabela przedstawia orientacyjne zalecenia:
| Cel uprawy | Rozstaw między roślinami | Rozstaw między rzędami |
|———————-|————————–|————————-|
| Ozdobny w ogrodzie | 70–120 cm | 70–120 cm |
| Uprawa energetyczna | 50 cm | 70–80 cm |
Przed sadzeniem warto dobrze przekopać ziemię i wzbogacić ją kompostem lub obornikiem. Miskanty sadzi się na głębokość ok. 5–10 cm – kłącze nie powinno wystawać ponad powierzchnię gruntu.
Pielęgnacja i nawożenie
Po posadzeniu miskant chiński wymaga regularnego podlewania – szczególnie w pierwszym roku, póki nie rozwinie pełnego systemu korzeniowego. W kolejnych sezonach radzi sobie dobrze nawet przy przejściowych suszach.
Nawożenie warto dostosować do zasobności gleby. Na glebach ubogich stosuje się nawóz wieloskładnikowy NPK (np. 10-10-10) wczesną wiosną. W warunkach uprawy towarowej analizę gleby wykonuje się przed sadzeniem, a później co 2–3 lata.
„Ważne jest, by nie przenawozić miskanta azotem. Nadmiar azotu powoduje, że rośliny stają się za bardzo wybujałe, słabiej się krzewią i są bardziej podatne na wyleganie” – ostrzega Piotr Krzemień.
Cięcie i zabezpieczanie na zimę
W pierwszych dwóch sezonach warto zabezpieczyć młode rośliny na zimę np. kopczykiem ze słomy, ściółką z liści lub agrowłókniną. Dojrzałe egzemplarze nie wymagają już osłaniania – są w pełni mrozoodporne (do -25°C).
Cięcie wykonuje się wiosną – najczęściej w marcu, zanim ruszy wegetacja. Ścina się całe źdźbła na wysokość ok. 10–15 cm nad ziemią. Cięcie pomaga usunąć stare, suche części i pobudza miskanta do silniejszego wzrostu.
Miskant chiński – uprawa towarowa
Coraz więcej rolników interesuje się uprawą miskanta na większą skalę. Chodzi głównie o wykorzystanie biomasy – miskant może być surowcem do produkcji pelletu, brykietu, a także zastępować słomę.
Plon suchej masy z 1 ha dobrze rozwiniętej plantacji może wynosić nawet 15–25 ton po kilku latach. Należy jednak pamiętać, że największe plony osiąga się nie od razu. Zazwyczaj pełny potencjał rozwija się od trzeciego sezonu.
Ważne aspekty uprawy na cele energetyczne:
– Sadzenie przy zachowaniu odpowiedniego rozstawu
– Brak konieczności corocznego siewu
– Niskie wymagania nawozowe po pierwszym okresie startowym
– Brak potrzeby ochrony chemicznej (brak naturalnych szkodników i chorób w Polsce)
– Żywotność plantacji sięgająca nawet 15–20 lat
„Miskant to dobre rozwiązanie na słabsze gleby klas IV i V. Poza tym znakomicie wiąże dwutlenek węgla, więc przy jego uprawie możemy też mówić o roli w ochronie klimatu” – mówi Piotr Krzemień.
Najpopularniejsze odmiany i ich cechy
Wybór odmiany miskanta zależy od celu uprawy. Odmiany różnią się wysokością, pokrojem i tempem wzrostu.
| Odmiana | Wysokość | Cechy szczególne |
|———————|———-|——————————————–|
| 'Gracillimus’ | 150 cm | Delikatna, wąska, ozdobna forma |
| 'Strictus’ | 200 cm | Pręgowany liść, atrakcyjny pokrój |
| 'Giganteus’ | 300–350 cm | Szybki wzrost, idealna do celów energetycznych |
| 'Zebrinus’ | 180 cm | Poprzeczne prążki, ciekawy efekt wizualny |
Odmiana 'Giganteus’, będąca mieszańcem Miscanthus sinensis x M. sacchariflorus, to najczęstszy wybór przy uprawach na cele energetyczne. Jest sterylna, nie rozsiewa się samodzielnie, co ułatwia kontrolę plantacji.
Jak ograniczyć ekspansję miskanta?
Ozdobne miskanty mają tendencję do rozrastania się na boki. W ogrodach warto sadzić je z barierą korzeniową – np. z folii budowlanej lub specjalnej taśmy do traw rosnącej 50–60 cm głęboko i wystającej na 5 cm ponad ziemię.
W uprawach energetycznych problem ekspansji zwykle nie występuje, szczególnie przy sadzeniu odmian sterylnych jak 'Giganteus’.
Miskant chiński to roślina o ogromnym potencjale – zarówno dekoracyjnym, jak i użytkowym. Wystarczy dobrze wybrać moment sadzenia, zapewnić mu odpowiednie warunki startowe i w kolejnych sezonach będzie odwdzięczał się szybkim wzrostem i niewielkimi wymaganiami.
