Adam Piezga Cukinia to jedno z najłatwiejszych i najwdzięczniejszych warzyw do uprawy w ogrodzie warzywnym. Daje obfite plony, o ile zostaną spełnione jej podstawowe wymagania. Kluczem do sukcesu jest odpowiedni termin sadzenia do gruntu oraz przygotowanie stanowiska.
Kiedy sadzić cukinię do gruntu w Polsce?
Cukinia to roślina ciepłolubna, nieznosząca przymrozków. Dlatego wysadzanie jej do gruntu rozpoczynamy dopiero wtedy, gdy minie ryzyko chłodnych nocy. W warunkach klimatycznych Polski optymalny termin przypada zazwyczaj na drugą połowę maja – po tzw. „zimnej Zośce”.
Nie warto się spieszyć. Wcześniejsze sadzenie może skutkować zatrzymaniem wzrostu, a nawet obumarciem siewek, jeśli trafią na wiosenne przymrozki.
„Cukinia potrzebuje stabilnych, wysokich temperatur – zarówno gleby, jak i powietrza. Jeśli wysadzimy ją do zbyt chłodnego gruntu, może się długo nie rozwijać albo zacząć chorować” – wyjaśnia dr inż. Krzysztof Wojtasik, specjalista ds. warzywnictwa.
Minimalne warunki termiczne
Optymalna temperatura gleby do sadzenia cukinii to ok. 15–16°C. Można to łatwo sprawdzić termometrem glebowym. Temperatura powietrza powinna natomiast wynosić min. 18°C w dzień i powyżej 10°C w nocy.
W chłodniejszych regionach kraju (np. Podkarpacie, Suwalszczyzna), zaleca się poczekać nawet do końca maja. Z kolei na zachodzie Polski można rozpocząć sadzenie już około 10–15 maja.
Sadzonki czy nasiona? Dwa podejścia
Uprawa cukinii z rozsady pozwala na wcześniejsze zbiory i lepszą kontrolę nad startem roślin. Wysiew nasion bezpośrednio do gruntu to z kolei mniej pracy, ale też większe ryzyko niepowodzenia, zwłaszcza przy chłodnym maju.
| Metoda | Zalety | Wady |
|——————–|—————————————-|——————————————-|
| Rozsada | Wcześniejsze plony, kontrola warunków | Kłopotliwe pikowanie, konieczność hartowania |
| Siew do gruntu | Mniej pracy, naturalny start | Ryzyko chłodów, wolniejszy wzrost |
Termin wysiewu nasion na rozsadę
Jeśli planujemy sadzenie z rozsady, nasiona cukinii wysiewamy do doniczek już w połowie kwietnia. Rozsada przez pierwsze tygodnie rośnie w szklarni, inspekcie albo na dobrze nasłonecznionym parapecie.
Rośliny są gotowe do sadzenia w gruncie po ok. 3–4 tygodniach, czyli w momencie, kiedy mają 2–3 pary właściwych liści. Powinny być wcześniej zahartowane – przez kilka dni wynoszone na zewnątrz na kilka godzin dziennie.
Stanowisko dla cukinii – ważne jak termin sadzenia
Odpowiedni termin sadzenia to tylko połowa sukcesu. Cukinia potrzebuje też dobrej lokalizacji i zasobnej gleby. Najlepsze będzie stanowisko:
– słoneczne (minimum 6 godzin słońca dziennie),
– osłonięte od wiatru,
– o glebie próchnicznej, przepuszczalnej, wilgotnej, ale nie podmokłej,
– o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 6,0–7,0).
Przed posadzeniem warto wzbogacić glebę kompostem albo obornikiem (nawet jesienią poprzedniego roku). Cukinia to roślina o dużych wymaganiach pokarmowych – im lepiej odżywiona gleba, tym bujniejsze plony.
„U mnie każda cukinia dostaje do dołka garść dobrze rozłożonego kompostu, czasem trochę mączki rogowej. To zapewnia łagodny, stały dopływ składników pokarmowych przez cały sezon” – dodaje dr Wojtasik.
Odstępy między roślinami
Cukinia szybko się rozrasta, dlatego sadzimy ją w sporych odstępach. Przyjmuje się:
– 80–100 cm między roślinami w rzędzie,
– 1 m między rzędami.
Nie należy ich zagęszczać – brak światła i przewiewu sprzyja chorobom grzybowym, a plony są mniejsze.
Dobre praktyki po posadzeniu cukinii
Aby sadzonki dobrze się przyjęły i ruszyły z rozwojem, warto:
– dokładnie podlać rośliny po posadzeniu,
– ściółkować glebę słomą, korą lub agrowłókniną – ograniczy to parowanie i rozwój chwastów,
– zabezpieczyć młode sadzonki przed ślimakami (np. obręcz z trocin, granulaty ekologiczne),
– przez kilka dni (zwłaszcza w zimne noce) osłaniać je agrowłókniną.
W sprzyjających warunkach pierwsze zbiory cukinii możemy rozpocząć już po 6-7 tygodniach od posadzenia – najczęściej pod koniec czerwca lub na początku lipca.
Kiedy sadzić cukinię do gruntu – terminy w skrócie
| Region Polski | Sadzenie cukinii z rozsady | Siew bezpośredni do gruntu |
|——————–|—————————-|—————————–|
| Polska południowa | 10–20 maja | po 20 maja |
| Polska centralna | 15–25 maja | po 25 maja |
| Polska północna | 20–31 maja | koniec maja – początek czerwca |
Na koniec: cierpliwość i obserwacja
Termin sadzenia cukinii do gruntu nie powinien być sztywną datą w kalendarzu. Dużo ważniejsze jest obserwowanie pogody, temperatury i stanu gleby. Kiedy warunki są odpowiednie, rośliny wystartują z kopyta i odwdzięczą się bujnymi, zdrowymi owocami przez całe lato.
