Adam Piezga Wielobarwne hortensje, perukowce o puszystych kwiatach, ciemnozielone liście rododendronów – to wszystko efekt nie tylko dobrej gleby i stanowiska, ale przede wszystkim właściwego nawożenia. Ozdobne krzewy potrzebują składników odżywczych, które pozwolą im zdrowo rosnąć, intensywnie kwitnąć i dobrze przetrwać zimę. Niewłaściwe nawożenie prowadzi z kolei do słabego rozwoju, przebarwień liści, a nawet zamierania pąków. Sprawdź, jakie nawozy stosować pod krzewy ozdobne i kiedy najlepiej je zasilać.
Dlaczego krzewy ozdobne potrzebują nawozu?
Choć krzewy są mniej wymagające niż rośliny jednoroczne, bez regularnego nawożenia nie rozwiną swojego potencjału dekoracyjnego. W ogrodzie uprawnym gleba z czasem jałowieje – deszcze wypłukują minerały, a same rośliny zużywają zapasy pierwiastków.
Nawóz do krzewów ozdobnych uzupełnia te niedobory i wpływa m.in. na:
– rozwój systemu korzeniowego,
– intensywność barwy liści,
– liczbę i trwałość kwiatów,
– odporność na choroby i mróz,
– tempo wzrostu pędów.
– Pamiętajmy, że inaczej nawozimy krzewy liściaste, a inaczej kwitnące. Jeszcze inne wymagania mają rośliny iglaste. Nie istnieje jeden uniwersalny nawóz do wszystkich krzewów ozdobnych – mówi dr inż. Jerzy Siedlecki, specjalista z zakresu nawożenia roślin ozdobnych.
Jakie składniki są najważniejsze?
Krzewy ozdobne potrzebują przede wszystkim trzech makroskładników: azotu (N), fosforu (P) i potasu (K). Dobry nawóz do krzewów ozdobnych zawiera te pierwiastki w odpowiednich proporcjach – zależnie od pory roku i rodzaju krzewu.
Azot – silna zieleń i przyrosty
Azot wspiera rozwój liści i młodych pędów. Krzewy nawożone azotem już wczesną wiosną mają błyszczące, soczyście zielone liście. Zbyt duża dawka może jednak prowadzić do bujnego wzrostu z małą ilością kwiatów.
Fosfor – dobre ukorzenienie i kwitnienie
Fosfor jest ważny dla rozwoju korzeni i zawiązywania kwiatów. Szczególnie istotny wiosną i pod koniec lata, gdy krzewy przygotowują pąki na kolejny sezon.
Potas – odporność i wybarwienie
Ten pierwiastek wzmacnia ściany komórkowe roślin, poprawia ich odporność na patogeny i wpływa na intensywne kolory kwiatów oraz liści. Warto go stosować latem i jesienią, kiedy krzewy przygotowują się do zimy.
Tabela poniżej pokazuje przykładowe zapotrzebowanie na składniki odżywcze w zależności od rodzaju krzewów:
| Rodzaj krzewu | Dominujący składnik nawozu | Pora nawożenia |
|---|---|---|
| Hortensja | Fosfor i potas | Przełom marca i kwietnia; ponownie w lipcu |
| Rododendron | Azot i mikroelementy (żelazo, magnez) | Początek marca i ponownie w czerwcu |
| Tawuła | Azot | Wczesna wiosna |
| Perukowiec | Potas | Lato |
Rodzaje nawozów do krzewów ozdobnych
Na rynku dostępne są różne formy nawozów. Ich wybór zależy od rodzaju krzewów, typu gleby, terminu stosowania i oczekiwanego efektu.
Nawozy granulowane
Najczęściej stosowane w uprawach amatorskich. Aplikowane ręcznie lub siewnikiem wokół nasady rośliny, po czym należy je podlać. Działają wolno, ale długo – nawet przez kilka tygodni. Dobre do krzewów rabatowych i w nasadzeniach żywopłotowych.
Nawozy płynne
Działają szybko. Rozpuszczane w wodzie i aplikowane przez podlewanie lub oprysk dolistny. Przydatne, gdy widać niedobory składników – np. żółte liście lub brak kwitnienia.
Nawozy organiczne
Kompost i obornik to dobre źródło azotu i substancji próchnicznych. Poprawiają strukturę gleby. Najlepsze do krzewów liściastych i tych, które rosną na ubogich ziemiach. Działają powoli, ale głęboko odżywiają.
Nawóz dopasowany do pH gleby
Niektóre krzewy ozdobne potrzebują specyficznego odczynu podłoża. Niewłaściwe pH ogranicza dostępność pierwiastków, nawet jeśli są obecne w glebie.
– Rododendrony, różaneczniki i hortensje niebieskie wymagają kwaśnego podłoża, o pH 4,5–5,5. Jeśli gleba ma odczyn zasadowy, przestają rosnąć. Nawóz do krzewów ozdobnych zakwaszający glebę – z siarczanem amonu lub siarczanem potasu – będzie wtedy koniecznością – tłumaczy dr inż. Jerzy Siedlecki.
Z kolei tawuły, berberysy czy ligustry dobrze rosną w podłożu lekko zasadowym. Dla nich odpowiednie będą uniwersalne nawozy ogrodowe z dodatkiem wapnia i mikroelementów.
Kiedy nawozić krzewy ozdobne?
Terminy nawożenia są równie ważne jak skład mieszanki. Zbyt późna aplikacja nawozu może pobudzić wzrost przed zimą i zaszkodzić krzewom.
– Wczesna wiosna – najważniejszy termin nawożenia azotem.
– Maj – czas na wsparcie krzewów w fazie kwitnienia (fosfor i mikroelementy).
– Lipiec – uzupełniające nawożenie, szczególnie przy długo kwitnących odmianach.
– Sierpień i wrzesień – nawóz jesienny, bogaty w potas i fosfor – bez azotu.
Unika się nawożenia azotem po sierpniu, by nie pobudzać wzrostu, który nie zdąży zdrewnieć przed zimą.
Jak nawozić? Praktyczne wskazówki
– Nawóz rozsiewaj wokół krzewu, nigdy bezpośrednio przy pniu.
– Jeśli stosujesz nawóz granulowany – podlej glebę po aplikacji, aby składniki się rozpuściły.
– Unikaj nawożenia na suchej glebie w pełnym słońcu – może dojść do poparzeń korzeni.
– W przypadku młodych krzewów dawkę nawozu zmniejsz o połowę.
– Nie łącz nawożenia z opryskami chemicznymi – najlepiej zrobić kilkudniową przerwę między zabiegami.
Dobry nawóz do krzewów ozdobnych nie musi być drogi, ale powinien być dobrze dobrany. Największy błąd to stosowanie uniwersalnych nawozów bez znajomości wymagań konkretnej rośliny. W ogrodzie, jak w kuchni – liczy się proporcja i składniki.
