Adam Piezga Groch jasiek, znany też jako groch zwyczajny lub łuskowy, cieszy się dużym zainteresowaniem wśród ogrodników i rolników. To warzywo nie tylko łatwe w uprawie, ale też bardzo odżywcze – zawiera białko, błonnik i witaminy z grupy B. Żeby uzyskać zdrowy plon, kluczowe jest jednak odpowiednie zaplanowanie terminu siewu. Kiedy sadzić groch jasiek, by zdążył wyrosnąć zanim nadejdą letnie upały? Podpowiadamy na podstawie wieloletnich doświadczeń praktyków.
Groch jasiek – uprawa w polskich warunkach
Groch to roślina klimatu umiarkowanego, która najlepiej rośnie w chłodnych miesiącach. Źle znosi suszę i wysokie temperatury. Z tego względu optymalny czas siewu przypada wczesną wiosną – często już pod koniec marca lub na początku kwietnia. Konkretny termin zależy jednak od warunków pogodowych i rodzaju gleby.
„W naszym klimacie najlepiej siać groch jasiek, gdy ziemia rozmarznie i osiągnie temperaturę 5–6°C. W praktyce to najczęściej przełom marca i kwietnia. Im wcześniej zasiejemy, tym lepiej groch wykorzysta wiosenne nawodnienie i uniknie chorób, które rozwijają się w ciepłe lato” – mówi dr Marek Lis, agronom z 20-letnim doświadczeniem.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze terminu siewu?
1. Temperatura gleby
Groch kiełkuje już przy 4–6°C. Wczesny siew sprawia, że młode rośliny korzystają z naturalnej wilgoci z roztopów wiosennych. Zbyt późne sadzenie grochu powoduje, że rośliny narażone są na upały, które ograniczają rozwój i prowadzą do pustych strąków.
2. Zapobieganie chorobom
Wczesny zasiew pomaga uniknąć ataków mszyc i mączniaka rzekomego. Te patogeny rozwijają się najczęściej w ciepłych, wilgotnych warunkach – a więc wtedy, gdy groch wchodzi w fazę kwitnienia już przy wysokich temperaturach.
3. Zmiany klimatu
W ostatnich latach odnotowuje się coraz łagodniejsze zimy i wcześniejsze wiosenne ocieplenie. To powód, by co roku dostosowywać termin wysiewu do realnych, lokalnych warunków pogodowych, a nie trzymać się sztywnej daty w kalendarzu.
Uprawa grochu jasiek – krok po kroku
Aby zorientować się, kiedy dokładnie siać groch jasiek w swojej okolicy, warto monitorować temperaturę gleby. Można to zrobić za pomocą prostego termometru glebowego.
Oto schemat dobrego zaplanowania terminu sadzenia na podstawie przeciętnych warunków w Polsce Środkowej:
| Miesiąc | Temperatura gleby | Możliwość siewu |
|---|---|---|
| Marzec (III dekada) | 4–5°C | Możliwy w ciepłe lata |
| Kwiecień (I–II dekada) | 6–8°C | Rekomendowany termin |
| Kwiecień (III dekada) | 8–10°C | Ostateczny moment |
| Maj | powyżej 10°C | Zbyt późno – ryzyko słabego plonu |
Rodzaj gleby a termin siewu
Nie każda gleba nagrzewa się w tym samym tempie. Na glebach lekkich (piaszczystych) ziemia szybciej się ogrzewa, co pozwala na wcześniejszy wysiew. Z kolei na ciężkich, zwięzłych i podmokłych gruntach trzeba poczekać dłużej, aż gleba lekko przeschnie i będzie nadawała się do obróbki.
„Jeśli pole po zimie długo zatrzymuje wodę, warto poczekać tydzień lub dwa. Wilgotna, zimna gleba może powodować gnicie nasion. Lepiej odczekać kilka dni niż stracić cały wysiew” – podpowiada dr Lis.
Gęstość siewu i głębokość umieszczenia nasion
Groch jasiek najlepiej plonuje przy rzędach co 30–40 cm i rozstawie roślin co 5–8 cm. Głębokość siewu powinna wynosić od 4 do 6 cm. Głębszy siew jest wskazany przy suchych warunkach atmosferycznych, z kolei na ciężkich, wilgotnych glebach zaleca się płytszy siew.
Należy przy tym pamiętać, że groch jako roślina motylkowa nie toleruje przesuszenia w fazie wschodów.
Siew grochu jaśka – praktyczne wskazówki
– Przed siewem warto zaprawić nasiona środkiem grzybobójczym, zwłaszcza jeśli planujemy uprawiać groch po raz pierwszy.
– Groch dobrze plonuje w drugim lub trzecim roku po oborniku – nie lubi świeżych nawozów.
– Unikać siewu po roślinach strączkowych (np. fasoli), które mogą zostawić po sobie podobne patogeny.
– Najlepsze stanowisko to gleby umiarkowanie wilgotne, przewiewne, o odczynie obojętnym (pH 6,5–7,2).
Pogoda decyduje – nie kalendarz
Chociaż orientacyjny termin wysiewu grochu jasiek przypada od końca marca do połowy kwietnia, nie warto przywiązywać się do konkretnego dnia. Znacznie ważniejsze są realne warunki w polu: temperatura gleby, wilgotność i prognozy przymrozków. Dobrze rozplanowany siew daje silne rośliny, odporne na choroby, i wysoki plon.
„Dla mnie groch to roślina, która najlepiej odpłaca się za wczesny, rozsądny start. Jeśli trafi na chłodną wiosnę i uniknie upału w czerwcu, to mamy gwarancję dobrego zbioru” – podkreśla dr Marek Lis.
Znając zasady terminu siewu i planując działania według warunków lokalnych, można w pełni wykorzystać potencjał tej wartościowej rośliny.
