Adam Piezga Powojniki to niezwykle dekoracyjne pnącza, które potrafią zmienić zwykły płot w spektakularną ścianę barw. Aby jednak osiągnąć taki efekt, nie wystarczy tylko dobra gleba i słońce. Kluczową rolę odgrywa odpowiedni nawóz do powojników. Właściwe dokarmianie wpływa bezpośrednio na ilość kwiatów, ich wielkość oraz zdrowotność całej rośliny.
Dlaczego powojniki potrzebują nawożenia?
Powojniki to rośliny o intensywnym wzroście i obfitym kwitnieniu. Ich potrzeby pokarmowe są znacznie wyższe niż u wielu innych roślin ozdobnych. Brak odpowiedniego nawożenia szybko odbija się na wyglądzie — liście zaczynają żółknąć, pędy słabną, a liczba pąków maleje. Regularne zasilanie pozwala utrzymać bujne i zdrowe pnącze przez cały sezon.
– Powojniki są jak sportowcy na diecie – mówi ogrodnik specjalista, Marek Głowacki. – Jeśli mają rywalizować o uwagę w ogrodzie, muszą dostawać wszystko, co potrzebne: azot, fosfor, potas i mikroskładniki, ale we właściwych proporcjach i w odpowiednim czasie.
Kiedy nawozić powojniki?
Terminy nawożenia są równie ważne jak sam skład nawozu.
- Wiosna (marzec–kwiecień): czas na start sezonu. Wybieramy nawozy o wyższej zawartości azotu, który pobudzi wzrost pędów i liści.
- Przełom maja i czerwca: w fazie pąków przyda się nawóz do powojników zrównoważony – azot, fosfor i potas na podobnym poziomie wspomogą kwitnienie.
- Latem (lipiec–sierpień): kontynuujemy nawożenie, ale z ograniczonym azotem. Koncentracja na potasie i fosforze, które wspierają kwiaty i drewnienie pędów.
- Jesień (wrzesień): ostatnie dokarmianie, bez azotu. Celem jest przygotowanie rośliny do zimy.
Jakie nawozy do powojników wybrać?
Na rynku znajdziemy różne rodzaje nawozów do powojników: mineralne, organiczne i specjalistyczne mieszanki wieloskładnikowe. Wybór zależy od kondycji rośliny, pory roku oraz rodzaju gleby.
Nawozy mineralne
Szybko działające, łatwe w użyciu, ale wymagają ostrożności. Wysokie stężenia składników mogą uszkodzić korzenie. Najlepiej stosować je w formie rozcieńczonej – np. w formie płynnej co 10–14 dni.
Nawóz NPK z mikroskładnikami w proporcji 10-10-20 nadaje się szczególnie w okresie kwitnienia. Powojniki dobrze reagują na nawozy z dodatkiem magnezu i żelaza – zapobiegają one chlorozie liści.
Nawozy organiczne
Bezpieczne i długo działające. Kompost, obornik przekompostowany, mączka rogową czy biohumus to popularne wybory dla ogrodników preferujących naturalne metody. Wadą jest wolniejsze działanie.
– W ogrodzie pokazowym, który prowadzę, preferuję nawozy organiczne jako podstawę żywienia, a mineralne traktuję jak witaminy – podaje Marek Głowacki. – Szczególnie dobrze sprawdza się kompost z dodatkiem popiołu drzewnego – zawiera potas i wapń, niezbędne powojnikom.
Specjalistyczne nawozy do powojników – przegląd
Na rynku dostępne są preparaty stworzone specjalnie z myślą o pnączach kwitnących. Ich skład opiera się na doświadczeniach producentów i wynikach badań ogrodniczych. Przykładowe nawozy poniżej:
| Nazwa handlowa | Forma | Skład NPK | Zastosowanie |
|---|---|---|---|
| Substral do powojników | Stała (granulat) | 9-12-18 + mikro | Nawóz sezonowy, raz na 4 tygodnie |
| Agrecol do roślin kwitnących | Płyn | 6-5-6 + Fe | Co 10 dni w okresie kwitnienia |
| Florovit do powojników | Stała (proszek) | 10-9-15 + Mg | Do rozpuszczania i podlewania |
Typowe błędy przy nawożeniu powojników
Wielu ogrodników, mimo dobrej woli, popełnia podstawowe błędy, które zamiast wspierać, mogą zaszkodzić roślinie.
Za dużo azotu
Zbyt silnie azotowane powojniki rosną bujnie, ale kwitną słabo. Pędy robią się miękkie, mniej odporne na choroby i przymrozki.
Nadmierne nawożenie mineralne
Skoncentrowane nawozy stosowane zbyt często zasalają glebę. Objawia się to zwijającymi się liśćmi, brązowymi brzegi i słabą kondycją rośliny.
Brak równowagi składników
Fosfor i potas są często niedoceniane. Tymczasem to one odpowiadają za tworzenie pąków, wybarwienie kwiatów i jakość kwitnienia.
Technika nawożenia: jak robić to dobrze?
Niezależnie od rodzaju nawozu, warto przestrzegać kilku zasad:
– Nawóz dosypujemy lub podlewamy rośliny zawsze na wilgotną glebę.
– Nie sypiemy nawozów pod bezpośrednią nasadę pędów – ryzyko poparzeń.
– Najlepsza pora dnia to poranek lub pochmurne popołudnie.
– Nawóz w granulkach można lekko zmieszać z glebą lub przykryć warstwą kompostu.
– Jeszcze jedno: nigdy nie nawozimy późną jesienią, szczególnie azotem – przypomina Marek Głowacki. – To jak budzenie rośliny zimą – nie ma sensu i tylko osłabia organizm na zimę.
Wsparcie mikrobiologiczne i naturalne dodatki
Coraz większą popularnością cieszą się produkty wspierające florę bakteryjną gleby – np. preparaty z bakteriami Bacillus spp., mikoryzy i wyciągi z alg. Te dodatki nie są nawozami w klasycznym sensie, ale zwiększają przyswajalność składników pokarmowych i poprawiają odporność systemu korzeniowego na stres i choroby.
Dla ogrodników ekologicznych ciekawym rozwiązaniem są napary z pokrzywy (źródło azotu) i skrzypu (działa przeciwgrzybiczo). Można ich używać naprzemiennie z biohumusem.
Nawóz do powojników a gleba: co warto sprawdzić?
Przed rozpoczęciem sezonu dobrze jest zrobić prostą analizę gleby. Kwitnienie powojników zależy od pH – najlepiej rosną przy lekko zasadowym, około 6,5–7,0.
Kiedy gleba jest zbyt kwaśna (poniżej 6,0), powojniki mają problem z pobieraniem wapnia i magnezu. Wówczas – poza nawożeniem – warto raz na 2–3 lata zastosować dolomit lub wapno ogrodnicze.
***
Dobrze dobrany nawóz do powojników to inwestycja w spektakularne kwitnienie. Kluczem jest nie tylko sam produkt, ale system – regularne dawkowanie, obserwacja roślin i dostosowywanie się do ich potrzeb. Pnącza odpłacą się bujnym kwiatem, jeśli damy im to, czego naprawdę potrzebują.
